Andare - අන්දරේගේ අවසන් විහිළුව ...

අවුරුදු ගනනාවක්ම රජවාසලේ, ඒ කියන්නේ රජතුමාගේ මාළිගාවේ කවටයා, එහෙමත් නැත්නම් විහිළුකාරයා හැටියට රාජකාරි කරපු අන්දරේ මහළු වයසට එළැඹුනා. ඉතිං අන්දරේ තීරණය කළා රජතුමාගේ සේවයෙන් අයින් වෙලා නිදහසේ තමන්ගේ උපන් ගම වෙත යන්න. රජතුමාවත් මාළිගාවේ අනෙක් අයවත් කැමති වුනේනම් නෑ අන්දරේ මාළිගාව අතහැරල යනවට. මොකද කියනවනම් අන්දරේ ඉන්න තැන කවදත් සිනහව නොඅඩුව තිබුන නිසා. මොනව වුනත් අන්දරේගේ ඉල්ලීම නොසලකා ඉන්නත් බෑ. අන්තිමට රජතුමා අන්දරේට අවසර දුන්නා තමන්ගේ උපන් ගම බලා පිටත් වෙන්න. රජ මාළිගාව තිබුනේ කන්ද උඩරට මහනුවර. අන්දරේගේ ගම පිහිටලා තිබුනේ මහනුවරින් ටිකක් දුර. රජතුමාගෙන් අවසර අරගත්තු අන්දරේ පහුවදා උදේම තමන්ගේ ගමට යන්න පිටත් වුනා.

ඒ ගමන් මග දුෂ්කර එකක්. ඒ කියන්නේ හුගක් අමාරුකම් වලට මුහුණදෙන්න අන්දරේට සිද්ධ වුනා. අද කාලේ වගේ නෙවෙයි. පාරවල් වැටිලා තිබුනේ මහා ඝන කැලෑ මැදින්. මිනිස්සු ඉන්න ගම්මානයක් මුණගැහුනේ ඉදහිට. අනික දැන් අන්දරේ හුගාක් මහළුයි. ඒක නිසා ශරීරයත් දුර්වලයි. තැනින් තැන නැවතෙමින්, විවේක ගනිමින් අන්දරේ ගමන් කළා.
මෙහෙම අමාරුවෙන් ගමන් කරපු අන්දරේ එක ගහක් යට නැවතුනා. අන්දරේට දැන් හුගක් මහන්සියි. වතුර තිබහයි. ඒත් වතුර ටිකක් ගන්නවත් අන්දරේට අමාරුයි. ඒ තරමටම වයසයිනේ. වතුර ටිකක් ඉල්ලගන්න කෙනෙක් ළගපාත ඉන්නවද කියල අන්දරේ බැලුවා. ඒත් කවුරුවත්ම නෑ. අන්තිමට අන්දරේට මෙන්න මේ කවිය කියවුනා.

රිදී කලේ රන් කොතලේ බීපු මට
නිකම් කලේ පැන් නැතිවිය පිපාසෙට
කොට්ට මෙට්ට ඇද ඇතිරිලි තිබුන මට
මෙහෙමත් කල යාද පළු වීර ගස් යට

අන්දරේ රජ වාසලේ ඉන්න කාලේ වතුර බිව්වේ රන් රිදී කොතල වල. කොතලය කියන්නේ වතුර බොන්න ඒ කාලේ පාවිච්චි කරපු භාජනයක්. කලය කියන්නේ වතුර දාල තිබුන ලොකු භාජනයනේ. ඉතිං මෙහෙම රිදී කලයක දාපු වතුර රන් කොතලයකින් බීපු අන්දරේට අන්තිමට නිකම් කලයක වතුර ටිකක්වත් හොයාගන්න බැරිවුනා. නිකම් කලය හදන්නේ මැටිවලින්. ඒකෙ වතුර බිවිවෙ සාමාන්‍ය මිනිස්සු.
‍
රජවාසලේ ඉන්න කාලේ අන්දරේ නිදාගත්තෙ සුවපහසු කොට්ට මෙට්ටවල වුනාට දැන් මේ වයසක අනදරේ පළු ගහක් යට විවේක ගන්නවා. පළු වීර කියන්නේ ලංකාවෙ වැවෙන පළතුරු වර්ග දෙකක්. සිනිදු ඇතිරිලි මත නිදියගෙන පුරුදු අන්දරේ පළු ගහක් යට හෙවනේ බිම වැතිරිලා මහන්සියට.

මෙහෙම විවේකගන්න හිතාගෙන ගහයටින් වැතිරුණු අන්දරේ ඒ විදිහටම මියගියා. අන්දරේ මියයන්න කලින් වැතිරිලා හිටියේ අතපය හතර විහිදාගෙන. හරියටම X අකුරෙ හැඩේට. ගහ යට නිදියගෙන හිටපු අන්දරේගේ මළකද ගමේ මිනිස්සුන්ට හමුවුනා. ඒ අය අන්දරේගේ මිනිය X අකුරේ හැඩේට හදපු පෙට්ටියක තැන්පත් කරලා මේ ශෝකජනක පණිවිඩය රජතුමාටත් දැන්වුවා. රජතුමා තමන්ගේ හිතවත්ම සේවකයාගේ මළගමට රජවාසළේ අනෙක් සේවකයින් සමග ආවා. ඒ ආව අයට අන්දරේගේ මිනී පෙට්ටිය දැකල හිනහව නවත්වගන්න බැරිවුනා. ඇයි අමුතුම හැඩයේ මිනීපෙට්ටියක්නේ.

"අන්දරේ මැරිලත් අපව හිනස්සනවා" කියල රජතුමා ඒ වෙලාවෙ කිව්වා.